خروج نیروهای انگلیسی از جزایر ایرانی خلیج پارس (1971م)

به دنبال خروج نیروهای اشغال‏گر انگلیسی از سه جزیره ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، در 28 نوامبر 1971، ایران، حاکمیت خود بر این جزایر را اعاده کرد. خروج انگلیس از این سه جزیره ایرانی در خلیج فارس در چارچوب طرح انگلیس برای خارج شدن از منطقه دریای مدیترانه و خلیج فارس به خاطر مشکلات سیاسی و اقتصادی خود بود. سه جزیره ایران که در این روز از اشغال انگلیس آزاد شدند، به دلیل قرار گرفتن در مدخل تنگه هرمز که خلیج فارس را به دریای عمان متصل می‏کند، از موقعیت استراتژیک خاصی برخوردار می‏باشند. انگلیس این جزایر را در سال 1887م به تصرف درآورده بود تا از این طریق، امنیت مبادلات تجاری خود را در خلیج فارس و اقیانوس هند، تضمین کند.خروج انگلستان، اگرچه به بازگشت جزایر ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک به خاک ایران منجر گردید، اما تحریکات بیگانگان و به ویژه امریکا و انگلستان، باعث شده تا کشور امارات متحده عربی، هر از چندی ادعای مالکیت این سه جزیره را مطرح نماید.

کانال هواشناسی سمیرم

تولد "سر ویلیام هِرْشل" منجم آلمانی و کاشف سیاره اورانوس (1738م) (ر.ک: 25 اوت)

فردریک ویلیام هرشل (۱۵ نوامبر ۱۷۳۸ - ۲۵ اوت ۱۸۲۲) موسیقیدان و ستاره‌شناس بریتانیایی متولد آلمان است که به خاطر کشف سیاره اورانوس مشهور شد. او همچنین کاشف امواج فروسرخ نیز می‌باشد و دارای تعدادی کشفیات دیگر در زمینه ستاره شناسی است. وی در ۱۵ نوامبر ۱۷۳۸ در شهر هانوور آلمان زاده شد و در ۲۵ ماه اوت ۱۸۲۲ در شهر اسلاو در جنوب بریتانیا درگذشت.او ساخت تلسکوپ انعکاسی را با کمک خواهرش، کارولینه هرشل، آغاز کرد. با تلسکوپ بازتابی کوچک ۱۸ سانتیمتری ساخت خودش سیاره اورانوس را در سال ۱۷۸۱ کشف کرد. وی با گذراندن نور خورشید از منشور به وجود اشعه فروسرخ پی برد. به این شکل که دماسنج را زیر قسمت قرمز رنگ منشور که تاریک بود گذاشت و دید که دمای دماسنج به سرعت بالا می‌رود او این چنین نتیجه گرفت که نوعی اشعه در این بخش وجود دارد که دیده نمی‌شود و نوعی اشعه گرمایی است. پس از آن مشخص شد که بیش از ۵۰٪ انرژی منتشر شده از خورشید، به‌وسیله امواج نامریی مادون قرمز به کرهٔ زمین می‌رسد. از سوی دیگر انسان نیز بخش قابل توجهی از گرمای بدن خویش را از طریق تابش مادون قرمز با محیط اطراف مبادله می‌کند؛ در واقع شناخت تابش مادون قرمز بود که بعدها مبنای ساخت اولین سامانه‌های گرمایش تابشی مدرن را فراهم نمود. وی در سال ۱۸۱۶ به لقب سر مفتخر گردید. کشف دو ماه سیاره زحل و دو ماه اورانوس نیز از کارهای هرشل است اما او هیچ یک از آنها را نام گذاری نکرد. پس از مرگ وی، این اقمار توسط پسر وی جان، نامگذاری شدند.

کانال هواشناسی سمیرم

آذر جشن

۱ آذر؛ آذر جشن

 

امروز، روز برگزاری «آذر جشن»، یکی دیگر از جشن‌های در پیوند با آتش به مناسبت فرارسیدن ماه آذر و برافروختن نخستین شعله زمستانی است.

آذر (قوس)، نهمین ماه سال خورشیدی است و در گاه‌شماری رسمی ایران و افغانستان همواره ۳۰ روز دارد و از روز ۲۴۷ ام سال آغاز شده و در روز ۲۷۶ ام سال پایان می‌یابد. آذر سومین و آخرین ماه فصل پاییز است. برج فلکی آذرماه برج قوس (کمان) است.

در گاه‌شماری رسمی ایران نام این ماه از نام ماه نهم گاه‌شماری اوستایی نو برگرفته شده است. در گاه‌شماری زرتشتی، نهمین روز هر برج نیز آذر نام دارد. ایزد این ماه ایزدآذر است.

ایزد آذر، در اسطوره‌های ایرانی و زرتشتی، ایزد نگاهبان آتش و فروزه اهورامزدا است. به همین دلیل، گاه جایگاه او را در شمار امشاسپندان نیز آورده‌اند. آذر ایزدی است که نگهبانی آتش را بر عهده دارد. این ایزد یکی از بزرگترین ایزدان دین زرتشتی است.ایزد آذر در بین دیگر اقوام آریایی نیز جایگاهی ویژه دارد  در یسنای ۳۶ بند اول این ایزد از جمله وسایلی است که سبب نزدیکی مخلوقات به خداوند میشود . شاید از همین روی است که قبله زرتشتیان هم، نور است .

ایزد آذر که به زبان پهلوی آتور خوانده می‌شود، موکل بر کلیه آتش‌های اهورایی جهان است و همواره مواظب است که آتش آتشکده‌ها خاموش نشود.

این اعتقاد وجود داشت که پنج نوع آتش اهورایی در جهان هست:

١- آتش بهرام، یا آذربهرامان که در آتشکده‌های بهرام می‌سوخت.

٢- آتش هوفریان یا گرمایی که در تن انسان و گاو گوسفند هست.

٣- آتشی که در گیاهان و چوب وجود دارد که با مالش و اصطکاک بیرون می‌آید.

۴- آتش برق جهنده که از گرز ایزد تشتر «فرشته باران رحمت» پدید می‌آید و دیوها را هلاک می‌کند.

۵- آتشی که در گروتمان (عرش اعلی)، در مقابل اهورامزدا شعله می‌کشد.

واژه آذر به‌معنای آتش و در اوستایی آتَر (ātar) و در پارسی میانه آتُر (ĀDUR یا ādar) است. واژه آتش (ātaš) که در پارسی میانه آتخش (ātaxš) بوده، برگرفته از این واژه است.

در گاه‌شماری ایرانی روز اول آذر، آذر جشن نام دارد.

آتش در آیین مزدیسنی پاک و پاک کننده است و از این لحاظ مورد احترام است. استاد پورداود در ترجمه و تفسیر جلد اول یشت‌ها (از صفحه ۵٠۴ تا ۵١۵) راجع به ارزش آذر و فرشته آن شرح جامع و مفصلی نوشته است.

«مسعود سعد سلمان»، شاعر پارسی گوی، در قطعه‌هایی که برای نام ماه‌های ایرانی سروده، درباره «آذر ماه» می‌گوید:

ای ماه، رسید ماه آذر / برخیز و بده می چو آذر

آذر بفروز و خانه خوش کن / ز آذر صنما به ماه آذر

او همچنین درباره «روز آذر» گفته است:

ای خرامنده سرو تابان ماه / روز آذر می چو آذر خواه

شادمان کن مرا به می که جهان / شادمان شد به فر دولت شاه

شاید آنچه برای امروز ما مفید باشد، بینش انسانی ایرانیان به آتش است. بینشی که هزاران سال باعث ترقی و تعالی نیاکان ما بوده است. درست است در منابعی که از آنها یاد می‌شود، شاید برای آنکه قابل فهم‌تر باشد، این بینش‌ها به صورت ایزد و ... درآمده‌اند اما ایرانیان در طول تاریخ نشان دادند که نگاه انسانی به آیین‌هایشان داشتند و این جشن‌ها را از همین رو گرامی می‌داشتند.

رویداد تاریخی امروز:سامانیان بر سر کار آمدند، زبان پارسی و فرهنگ ایرانی زنده شد

مورخان «21 نوامبر سال 874 میلادی» را روزی ذکر کرده اند که سامانیان بر سرکار آمدند و کمر همت به احیاء زبان و ادبیات فارسی، فرهنگ ایرانی و گسترش علوم و معارف بستند و در این راه لحظه ای از تلاش باز نایستادند. پایتخت سامانیان شهر بخارای خراسان بزرگتر و رودکی از شعرای بزرگ این دوران بود. برخی از مورخان سامانیان را از نسل بهرام مهران (چوبین) ژنرال معروف ایرانی که در «ری» زاده شده بود می دانند. در میان ایرانی تبارها، تاجیکها بیش از دیگران قدرشناس سامانیان هستند. دولت تاجیکستان پول ملی خود را «سامانی» نام نهاده است.

کانال هواشناسی سمیرم

تولد "فرانسوا وُلْتِرْ" شاعر، نویسنده و فیلسوف شهیر فرانسوی (1694م)

فرانسوا ماری آروئه معروف به ولتر، ادیب و فیلسوف معروف فرانسوی، در 21 نوامبر 1694م در پاریس به دنیا آمد. وی در محیطی تحصیلات خود را ادامه داد که آزادی اندیشه تا قعر لذات جسمانی مجاز شمرده می‏شد. با این حال وی ذوق ادبی خود را در سرودن هجویاتی علیه برخی مقامات حکومت به کار گرفت و به همین علت به زندان افتاد. هرچند ولتر پس از یازده ماه زندان بر اثر کوشش دوستانش آزاد شد ولی در استحکام و مقاومت روحی وی خللی ایجاد نگردید و باز کار را شروع کرد و در نتیجه برای بار دوم به زندان افتاد.

اما آزادی وی از زندان برابر با تبعید او از فرانسه گردید و ولتر راهی انگلستان شد. او سالیانی در انگلستان اقامت گزید و پس از مطالعه و آشنایى با برخی متفکران آن سامان، در گوشه‏ای به انتشار آثار خود پرداخت. ولتر در آثار خود، انسان را به تامل و تردید و سنجش می‏کشاند. خرافات و موهومات را خوار می‏شمرد و واعظان یاوه‏گو و متشرّعان نادرست را به بادِ مسخره می‏گیرد. او ظلم و قساوت و تبعیض را رذیلت می‏دانست و حکومت جور و اجحاف را، منشأ مفاسد اخلاقی می‏شمرد.

ولتر با زبردستی و ظرافت تمام توانسته است با گرداندن کلام از صورتی به صورت دیگر، طنزآمیزترین تاثیر را به نوشته‏های خود بدهد. تعبیرهای وی همیشه شیرین و ماهرانه و بی‏تکلف است. به همان اندازه که اثر قلمش نوربخش است، طنزهایش ویرانگر می‏باشند. هم‏چنین ایجاز و وضوح، خصوصیتی است که در همه نوشته‏های او وجود دارد.

ولتر در سال 1755م ساکن ژنو شد و از آن زمان به بعد، خانه او، کانون علم و ادب اروپا گردید. از ولتر آثار متعددی برجای مانده که فرهنگ فلسفی، تاریخ پتر کبیر، ساده دل، ژول سزار و مکاتبات شامل هجده‏هزار نامه از آن جمله است. با این حال، آثار فلسفی ولتر شهرت بیشتری داشت که اندیشه‏های او را در مدت عمر دراز نمایان می‏ساخت، از خوش‏بینی دوره جوانی تا بدبینی سال‏های بعد. مذهب واقعی او تقوایى بود آمیخته با وجدان و بر اساس اغماض مذهبی.

وی به امور ماوراءالطبیعه، جز به قدرت الهی به چیزی عقیده نداشت و مذهب کاتولیک را سدی برای تجلی روح بشر می‏پنداشت. ولتر که به آزادی اندیشه و بیان و اصول حقوق انسانی پای‏بند بود، مصلح و پیشوای جامعه و یکی از ارکانی معرفی شد که جامعه را برای انقلاب فرانسه که یازده سال پس از مرگش به وقوع پیوست، آماده کرد. شیوه انشاء ولتر ممتاز بود. هیچ کس روشن‏تر، زیباتر و صحیح‏تر از وی به زبان فرانسوی ننوشته است و نه تنها در نثر، بلکه در شعر نیز از ظرافت طبع برخوردار بود، هم‏چنین به عنوان تراژدی‏نویس بزرگ زمان شهرت داشت. ولتر به طور شگفت‏انگیزی دارای تناقص اخلاقی بود، خودپسند، تند مزاج، کینه‏ور، جاه‏طلب و در عین حالْ، جوانمرد و مدافع پرشور ستم‏دیدگان و دارای خصلت انسانی. از قدرتی عجیب در کار برخوردار بود، چنان‏که در 83 سالگی هنوز از نظر فکری فعال مانده بود. ولتر از بیست سالگی به شهرت رسید و این شهرت و محبوبیت را تا دم مرگ حفظ کرد. فرانسوا ولتر سرانجام در 30 مه 1778م به علت خستگی و کار زیاد در هشتاد و چهار سالگی درگذشت. او معتقد بود که بهترین کشور، کشوری است که در آن فقط قانون حکومت کند، گرچه تصور می‏کرد چنین کشوری وجود ندارد.

کانال هواشناسی سمیرم